Επιθέματα και Έλκη

Τα προϊόντα μας συμβάλουν στην ολοκληρωμένη φροντίδα και στην ταχεία επούλωση ελκών δέρματος με την κατάλληλη μέθοδο που είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση και την αποφυγή υποτροπών.

Επιθέματα – Έλκη: θεραπεία και φροντίδα

Με τον όρο κατάκλιση εννοούμε την εντοπισμένη καταστροφή περιοχής δέρματος και υποκείμενων ιστών (δερματικό έλκος) η οποία προκύπτει από την ισχαιμία και την νέκρωση των μαλακών μορίων λόγο παρατεταμένης πίεσης στην συγκεκριμένη περιοχή. Το έλκος έγκειται τόσο σε ενδογενείς όσο και σε εξωγενείς παράγοντες.

Ενδογενείς παράγοντες όπως:

• Έλλειψη αισθητικότητας
• Κακή θρεπτική κατάσταση
• Αναιμία
• Προχωρημένη ηλικία
• Ακράτεια ούρων και κοπράνων
• Τοπική κατάσταση των ιστών

Εξωγενείς παράγοντες όπως:

• Η πίεση είναι ο κυριότερος παράγοντας όταν υπερβαίνει τα 40mm Hg. Προκαλεί κατά σειρά ισχαιμία – επιμόλυνση – νέκρωση. Συνεχής πίεση 12 ωρών προκαλεί νέκρωση του δέρματος ενώ αρκεί πίεση 4 ωρών για μυϊκή νέκρωση. Η ορατή βλάβη κατάκλισης αντιπροσωπεύει μικρό μέρος της ολικής βλάβης καθώς το δέρμα έχει την μεγαλύτερη ανοχή στην προκαλούσα την βλάβη πίεση.
• Η τριβή προκαλεί βλάβη της επιδερμίδας, επιμόλυνση του τραύματος και απώλεια υγρών.
• Η αποκόλληση του δέρματος.

Δερματικά ή έλκη κατακλίσεων

Η μακροχρόνια πίεση που ασκείται πάνω στο δέρμα όπου υπάρχουν οστικές προεξοχές (τα ισχία, οι πτέρνες, το ιερό, οι ωμοπλάτες) οδηγεί αρχικά σε ισχαιμία, οίδημα, φλεγμονή και νέκρωση των ιστών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλκος και άνοιγμα στην συγκεκριμένη περιοχή.

Το 90% των κατακλίσεων εμφανίζονται στο κάτω ήμισυ του σώματος, και τα 2/3 των κατακλίσεων αυτών εμφανίζονται στο ισχίο και στην περιοχή των γλουτών ενώ το 1/3 στα κάτω άκρα. Οι κατακλίσεις δημιουργούνται σε ασθενείς που είναι χρόνια κατακεκλεισμένοι (από βαριές κρανίο-εγκεφαλικές κακώσεις, κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, παραπληγικοί και παραπληγικοί από εγκεφαλικά επεισόδια και άνοια). Το πρώτο σύμπτωμα της κατάκλισης είναι η μόνιμη ερυθρότητα πάνω από την οστική προεξοχή, η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα και εγκαίρως οδηγεί σε φλεγμονή και νέκρωση της περιοχής.

Ανάλογα με την εμφάνιση της κατάκλισης διακρίνονται 4 στάδια:

Έλκη κάτω μελών

Το έλκος (πληγή) είναι απλά ένα άνοιγμα στο δέρμα. Η άμεση αιτία είναι συνήθως ένας μικρός τραυματισμός στην γάμπα ή το πόδι, η οποία προκαλεί σχίσιμο στο δέρμα. Όμως , αν υπάρχει κάποιο υποκείμενο πρόβλημα, το δέρμα δεν επουλώνεται και η περιοχή του σχισίματος μπορεί ακόμα και να αυξηθεί σε μέγεθος. Έτσι δημιουργείται ένα χρόνιο ή άτονο έλκος. Τα έλκη των κάτω μελών είναι συχνότερα στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους.

Τα έλκη κάτω μελών διακρίνονται ανάλογα με την αιτία που τα προκαλεί ως εξής:

Φλεβικά έλκη

Δημιουργούνται (λόγω φλεβικής στάσης ) – επειδή έχουμε χρόνια ανεπάρκεια των φλεβικών βαλβίδων των κάτω άκρων. Αυτά αποτελούν πάνω από το 70% όλων των ελκών. Κάθε φορά που κινούνται οι μυς της γάμπας σας βοηθούν να αντληθεί αίμα προς την καρδιά , ενώ μια σειρά βαλβίδων εμποδίζουν το αίμα να γυρίσει προς τα πίσω. Αν χαλάσουν αυτές οι βαλβίδες , το αίμα ρέει προς τα πίσω και αυξάνει την πίεση στις φλέβες. Μετά από καιρό, οι φλέβες θα χαλαρώσουν και θα υπάρχει διαρροή υγρού έξω απ’ αυτές σε επίπεδο φλεβικών τριχοειδών με συνέπεια να πρήζονται τα πόδια και να δημιουργούνται δυσχρωμίες και άτονα έλκη.
Τα φλεβικά έλκη εντοπίζονται στην εσωτερική πλευρά της κνήμης μόλις πάνω από τον αστράγαλο , όπου η φλεβική πίεση είναι μέγιστη και υπάρχουν μεγάλες διατιτρώσες φλέβες. Η κνήμη μπορεί να πρήζεται και να είναι ευαίσθητη στο άγγιγμα. Το δέρμα μπορεί να έχει κοκκινωπή ή καφέ – μαύρη υπέρχρωση και περιοχές με λευκή ατροφία, ενώ στο δέρμα και στο υποδόριο λίπος προκαλείται λιποδερματοσκλήρυνση , ως συνέπεια της χρόνιας φλεβικής στάσης. Υπάρχει αρκετή φαγούρα και ξηροδερμία.

Αρτηριακά ή Ισχαιμικά έλκη

Αποτελούν περίπου το 10 – 15% των ελκών. Οι αρτηρίες των κάτω μελών φέρνουν το αίμα στις γάμπες και τα πόδια. Αν στενέψουν σημαντικά, συνήθως από αθηροσκλήρυνση (δηλαδή, αν δημιουργηθεί περιφερειακή αποφρακτική αρτηριοπάθεια) λόγω καπνίσματος, υψηλής πίεσης ή διαβήτη, θα μειωθεί η κυκλοφορία στο μέλος. Έτσι, θα λείπει οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες από τους ιστούς και το δέρμα θα γίνει επιρρεπές σε σχισίματα. Η προοδευτική στένωση των αγγείων που οδηγεί στην απόφραξη, τη δημιουργία παράπλευρης κυκλοφορίας και τελικά στην θρόμβωση αποτελούν ένα ‘’φαύλο κύκλο’’ το αποτέλεσμα του οποίου είναι η ελκοποίηση και τελική η νέκρωση των ιστών.
Τα αρτηριακά έλκη έχουν την τάση να εμφανίζονται στο κατώτερο τμήμα της κνήμης και το πόδι. Το πόδι συχνά είναι κρύο και μπορεί να έχει λευκή ή κόκκινη – ιώδη , γυαλιστερή εμφάνιση.

Διαβητικά (Νευροτροφικά) έλκη

Σε ποσοστό έως 25% οι διαβητικοί θα παρουσιάσουν έλκη στην διάρκεια της ζωής τους, συνήθως στο πέλμα και στα δάχτυλα. Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη (Σ.Δ.) παρουσιάζουν δευτεροπαθείς επιπλοκές από την προσβολή των αρτηριών και των νεύρων. Ανάλογα με την εντόπιση του προσβαλλόμενου αρτηριακού δικτύου , εκδηλώνεται ως αμφιβληστροειδοπάθεια , αθηροσκλήρωση των μεσαίων και μεγάλων αρτηριών των κάτω άκρων και διαταραχές της μικροκυκλοφορίας.
Ο συνδυασμός των διαταραχών της αιμάτωσης και της νεύρωσης των κάτω άκρων αυξάνει σημαντικά την επίπτωση του «διαβητικού ποδιού». Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας «διαβητικό πόδι» ορίζεται «η εξέλκωση, λοίμωξη ή και η καταστροφή των εν τω βάθη ιστών, που σχετίζονται με ανωμαλίες των νεύρων και με περιφερική αγγειοπάθεια , στο άκρο πόδα σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη». Η περιφερική αρτηριακή νόσος (Π.Α.Ν.) οδηγεί σε ελαττωμένη αιμάτωση των κάτω άκρων με συνέπεια τη διαλείπουσα χωλότητα, (έκλυση πόνου κατά την βάδιση, λόγω περιορισμένης αιμάτωσης) και δημιουργία έλκους στα πόδια.
Τα έλκη λόγω διαβητικής νευροπάθειας εμφανίζονται στις ευπαθείς θέσεις των ποδιών και των κνημών. Συνήθως δεν προκαλούν πόνο. Το έλκος αποτελεί μια από τις συχνότερες εκδηλώσεις του «διαβητικού ποδιού».
Εκτιμάται ότι 250 εκατομμύρια περίπου, νοσούν παγκοσμίως από Σ.Δ. και αναμένεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2030. Υπολογίζεται ότι το 1/5 από αυτούς θα εμφανίσουν έλκος στα κάτω άκρα κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής τους.

Σύγχρονη θεραπεία ελκών: Η “υγρή επούλωση” στην πράξη.

Η μέθοδος της ‘’υγρής επούλωσης’’ είναι πλέον η μόνη παγκόσμια παραδεκτή και συνίσταται στην κάλυψη του έλκους με διάφορα κλειστά επιθέματα ανάλογα με το στάδιο της επούλωσης, την επιμόλυνση, το εξίδρωμα κλπ. Γενικά, η αγωγή περιλαμβάνει την φροντίδα του γύρω δέρματος και της ελκωτικής περιοχής καθώς και την τελική επίδεση. Η επιλογή του επιθέματος για κάθε έλκος εξαρτάται από τον πυθμένα, την ποσότητα του εξιδρώματος και το βάθος του έλκους.

Η κλειστή “υγρή” επούλωση βελτιώνει την ποιότητα ζωής του ασθενή γιατί αποφεύγονται οι δυσάρεστες οσμές και οι μόνιμα λεκιασμένοι επίδεσμοι, κερδίζεται χρόνος από τις μη καθημερινές αλλαγές, βελτιώνεται η αυτοεκτίμηση και η κοινωνική ζωή.

Τι προσφέρει η “υγρή” επούλωση:

• Μείωση της νεκρωτικής επιφάνειας
• Πρόληψη της αφυδάτωσης των υγιών ιστών
• Καθήλωση και διέγερση των αυξητικών παραγόντων
• Ενεργοποίηση των ενζύμων αποδόμησης των νεκρωτικών ιστών
• Το χαμηλό Ph του έλκους διεγείρει την αγγειογένεση και εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηριδίων.
• Ενεργοποίηση φαγοκκυταρικών και λυσσοσωμιακών λειτουργιών
• Ενεργοποίηση ουδετεροφιλικής φλεγμονώδους αντίδρασης
• Διέγερση του πολλαπλασιασμού των ινοβλαστών και των ενδοθηλιακών κυττάρων
• Αύξηση του πολλαπλασιασμού και της μετανάστευσης των κερατινοκκυτάρων
• Σταθερή θερμοκρασία
• Προστασία από εξωγενείς τραυματισμούς, ξένα σώματα, ρύπους.

Οι δερματικές ελκώσεις ανταποκρίνονται καλά στην μέθοδο της ‘’υγρής επούλωσης’’. Προϋπόθεση είναι η αιτιολογική αντιμετώπιση του έλκους και η άρση των παραγόντων που επιβραδύνουν την επούλωση. Ανάλογα με την εξέλιξη της επούλωσης και τα αναμενόμενα ή όχι συμβάματα, επιλέγονται ή αποκλείονται τα διάφορα είδη επιθεμάτων.